در گذشته براي مبارزه با اسرائيل و به دست آوردن آزادي و استقلال به دنبال مکتبهاي سوسياليستي و ناسيوناليستي مي‌گشتند و قدرت بسيج مردمي را از طريق ناسيوناليسم و سوسياليسم دنبال مي‌کردند اما امروزه دين بسيج کننده است. علي رغم فشار انگليس و آمريکا لفظ جمهوري اسلامي براي افغانستان تعيين شد و در قانون اساسي عراق و افغانستان قوانين نبايد در مغايرت با دين مبين اسلام باشد. کساني که مي‌خواهند با تفکر مذهبي با رئاليستها تعامل داشته باشند بايد چند مسئله را در نظر بگيرند که رئاليستها داخل و خارج را جدا مي‌کنند و هويت داخلي در سيستم سياسي ممکن است مهم باشد اما اين هويت داخلي نقش عمده‌اي در خارج ندارد . دوم اينکه بايد هست و بايد را جدا کنند و سوم بدبيني خاصي که آنها نسبت به شکايات اخلاقي دارند به طوري که شکايت اخلاقي را استنتاج از موازنه قدرت مي‌دانند .
شما براي ارائه نظر و مشاهده متن کامل مقاله چهار شماره اي " دين و روابط بين الملل " به وبلاگ دانشنامه دين و سياست دعوت شده ايد .
در پنا حق